صاحب امتیاز دیوان محاسبات کشور مدیر مسئول دکتر سید احمدرضا دستغیب سردبیر دکتر مهدی مرادی اعضای هیات تحریریه دکتر مهدی مرادی
دکتر سیدمحمد مقیمی دکتر ایرج نوروش دکتر جعفر باباجانی دکتر شکراله خواجوی دکتر محمد کاشانی پور دکتر محمد عرب مازار یزدی دکتر رضا حصارزاده دکتر مهدی صالحی
استادیار حسابداری، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران، نویسنده مسئول، ایمیل: rezaei.yasser@gmail.com
چکیده: (818 مشاهده)
کمیتههای حسابرسی نقش بسزایی در برنامهریزی مالیاتی شرکتها و مدیریت ریسک مالیاتی ایفا مینمایند. از سوی دیگر کمیتههای حسابرسی اثربخش با درک مناسب از استراتژی تجاری شرکت بر مسائل گوناگون موجود در شرکت نظیر ارزیابی برنامهریزی مالیاتی نظارت میکنند. لذا بر پایه این استدلال، پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین اثربخشی کمیته حسابرسی با میزان اجتناب مالیاتی شرکتها و مطالعه اثر تعدیلکنندگی استراتژی تجاری با توجه به دو معیار آن یعنی رهبری هزینه و تمایز، بر این رابطه میپردازد. بدین منظور، برای سنجش اجتناب مالیاتی شرکت از سه معیار تفاوت دفتری مالیات، نرخ موثر مالیاتی و نرخ موثر مالیاتی جریان نقد عملیاتی و همچنین از دو معیار استراتژی رهبری هزینه و استراتژی تمایز برای اندازهگیری استراتژی تجاری استفاده گردید. فرضیه تحقیق نیز با استفاده از نمونهای متشکل از 470 سال - شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1392 تا 1396 و با استفاده از رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری مورد بررسی قرارگرفت. پس از اطمینان از برازش قابلقبول مدلهای اندازهگیری و ساختاری پژوهش، یافتهها حاکی از آن است که اثربخشی کمیته حسابرسی موجب کاهش اجتناب مالیاتی شرکت میگردد. علاوه بر این، نتایج نشان میدهد که استراتژی تجاری رابطه منفی بین اثربخشی کمیته حسابرسی و اجتناب مالیاتی شرکتها را تعدیل میکند. بطوریکه استراتژی رهبری هزینه (تدافعی)، بر رابطه بین اثربخشی کمیته حسابرسی و اجتناب مالیاتی اثرگذار بوده و رابطه منفی بین آنها را تشدید میکند. همچنین استراتژی تمایز (تهاجمی)، بر رابطه بین اثربخشی کمیته حسابرسی و اجتناب مالیاتی اثرگذار بوده و رابطه منفی بین آنها را تضعیف میکند.
Rezaei Pitenoei Y, Gholamrezapoor M, amirniya N. Audit Committee Effectiveness and Corporate Tax Avoidance: A Study of the Moderating Role of Cost Leadership and Differentiation Strategies. audit knowledge 2020; 20 (80) :117-146 URL: http://danesh.dmk.ir/article-1-2292-fa.html
رضائی پیته نوئی یاسر، غلامرضاپور محمد، امیرنیا نرجس. اثربخشی کمیته حسابرسی و اجتناب مالیاتی شرکتها: مطالعه نقش تعدیلی استراتژیهای رهبری هزینه و تمایز. دانش حسابرسی. 1399; 20 (80) :117-146