صاحب امتیاز دیوان محاسبات کشور مدیر مسئول دکتر سید احمدرضا دستغیب سردبیر دکتر مهدی مرادی اعضای هیات تحریریه دکتر مهدی مرادی
دکتر سیدمحمد مقیمی دکتر ایرج نوروش دکتر جعفر باباجانی دکتر شکراله خواجوی دکتر محمد کاشانی پور دکتر محمد عرب مازار یزدی دکتر رضا حصارزاده دکتر مهدی صالحی
دانشیارحسابداری، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران، نویسنده مسئول، ایمیل: y.kamyabi@umz.ac.ir
چکیده: (520 مشاهده)
ارزیابی در کنترلهای داخلی به ویژه در ساختارهایی با ماهیت عمومی، موضوعی بسیار مهم جهتِ جلوگیری از تقلب و تحریف در عملکردهای مالی محسوب می شود که می تواند به ایجادِ اثربخشی در نظارتها بر تخصیص بودجه در جهتِ هزینهها و درآمدهای اختصاصی منجر شود. دانشگاه علوم پزشکی به عنوان یکی از نهادهای بخش عمومی در کشور، از طریقِ ارزیابیِ کنترل داخلی ضمن تقویتِ نظارتها بر عملکردهای مالی می تواند در تدوین سیاستها و استراتژیهای آتی برای تدوین بودجه نیز موثر باشد. هدف این پژوهش ارزیابیِ کیفیِ اثربخشیِ ساختارِ کنترلِ داخلیِ دانشگاههای علوم پزشکی بود. روش شناسی پژوهش توسعه ای و ترکیبی بود. زیرا اولاً چارچوبِ نظری منسجمی در خصوصِ ارزیابیِ کیفیِ اثربخشیِ ساختارِ کنترلِ داخلی وجود نداشت و این پژوهش به دنبال تعیینِ گزارههای آن بود، لذا از این منظر توسعه ای قلمداد می شود. ثانیاً از نظر نوع داده باتوجه به اینکه دادههای پژوهش ابتدا از طریق تحلیلهای بخش کیفی (فراترکیب و دلفی) جمع آوری می شود و سپس براساسِ پرسشنامه ماتریسی فازی، اقدام به تعیین تأثیرگذارترین گزارههای ارزیابیِ کیفی ساختارِ کنترلِ داخلی می شود، جزء پژوهشهای ترکیبی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش متناسب با نوع جمع آوری دادهها در بخش کیفی، ۱۵ نفر از متخصصان حسابداری و مدیریت در سطح دانشگاهی بودند و در بخش کمی نیز ۲۵ نفر از مدیران، معاونین، سرحسابرسان و حسابرسان ارشد دانشگاه علوم پزشکی حضور داشتند. نتایج پژوهش در بخش کیفی براساس ۱۱ پژوهش شناسایی شده اولیه، از وجودِ ۸ گزاره اصلی حکایت دارد که طی دو مرحله تحلیل دلفی، یک گزاره حذف و مجموعاً ۷ گزاره وارد، فازِ تحلیل تفسیری ساختاری فازی شدند. در بخش کمی نیز نتایج نشان داد، مهمترین و تاثیرگذارترین گزارهی ارزیابیِ کیفیِ اثربخشیِ ساختارِ کنترل داخلی در دانشگاه علوم پزشکی مربوط به گزارهی افزایش ضمانت اجرایی در ارزیابی کنترل داخلی میباشد. همچنین مشخص شد، کم اثرترین مولفههای شناسایی شده دو گزارهی مبنایِ نهادی در ارزیابی کنترل داخلی و مبنای راهبردی در ارزیابی کنترل داخلی در دانشگاه علوم پزشکی میباشد.
Mollaniya H, Kamyabi Y, Khalilpour M. Qualitative Evaluation of the Internal Control Structure Effectiveness in University of Medical Sciences by Fuzzy Interpretive Structural Model (FISM). audit knowledge 2023; 23 (90) :25-53 URL: http://danesh.dmk.ir/article-1-2870-fa.html