چکیده

 هدف از این پژوهش، رتبه‎بندی عوامل موثر بر خطر حسابرسی با استفاده از تکنیک TOPSIS است. جامعه آماری مطالعه را اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران تشکیل می‏دهند که شامل 4 گروه حسابداران رسمی شاغل شریک موسسات حسابرسی، حسابداران رسمی شاغل در سازمان حسابرسی، حسابداران رسمی شاغل در موسسات عضو و حسابداران رسمی شاغل انفرادی است. به منظوررتبه‎بندی عوامل موثر بر خطر حسابرسی، به وسیله مطالعات کتابخانه‎ای و مصاحبه با برخی از اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران، تعداد 56 عامل برای شاخص‏های خطر ذاتی، خطر کنترل و خطر عدم کشف، شناسایی شد. این عوامل در قالب پرسش‏نامه اول و به صورت طیف 5 گزینه‎ای لیکرت ارائه شد. تعداد 30 عامل از عواملی که در پرسش‏نامه اول دارای میانگین بالاتر از میانگین کل شاخص بودند به عنوان عوامل ورودی به صورت مقایسات زوجی در پرسش‏نامه دوم ارائه شدند و در اختیار اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران قرار گرفتند سپس داده‏های حاصل از پرسش‎نامه دوم با استفاده از تکنیک TOPSIS براساس نظر هریک از 4 گروه اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران و همچنین برای هر یک از شاخص‏های خطر حسابرسی، رتبه بندی شدند. نتایج پژوهش نشان داد که از نظر اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران، عامل « ثبت و حفاظت کافی از دارایی‏ها » با شاخص نزدیکی نسبی 970/0 مهم‏ترین عامل جهت کاهش خطر حسابرسی است. همچنین عوامل «اثربخشی سیستم حسابداری» و «عملکرد واحد حسابرسی داخلی» با شاخص‎های نزدیکی نسبی به ترتیب 965/0 و 963/0 در جایگاه دوم و سوم قرار گرفتند. این یافته‏ها دلالت براین دارد که سازمان حسابرسی به عنوان متولی تدوین استانداردهای حسابداری و حسابرسی در ایران، باید به اهمیت این عوامل موثر بر خطر حسابرسی توجه ویژه نماید و در این راستا اقدام به تدوین استانداردهای خاص خطر حسابرسی کند.