|
مدل‌سازی اثرات سوگیری‌های شناختی در سیاستگذاری عمومی: دیدگاه‌هایی از سیاست تغییر قیمت سوخت در ایران
|
جواد سادات فریزنی*   ، یاسر سبحانی فرد ، علیرضا معینی |
| دانشگاه علم و صنعت ایران |
|
|
چکیده: (179 مشاهده) |
این پژوهش با هدف شناسایی، اولویت‌بندی و مدل‌سازی سوگیری‌های شناختی مؤثر بر اجرای سیاست‌ها، به‌ویژه با تمرکز بر موضوع افزایش قیمت سوخت(بنزین) در ایران انجام شده است. روش‌شناسی تحقیق شامل یک رویکرد چهار مرحله‌ای جامع است. ابتدا، مرور ادبیات به شناسایی 14 سوگیری شناختی بالقوه در سیاست‌های عمومی می‌پردازد. در مرحله دوم، هشت فرد تأثیرگذار در تدوین سیاست قیمت‌گذاری انرژی ایران در سال 2019، از طریق روش دلفی فازی نظر خود را ارائه می‌دهند و 9 سوگیری تأیید می‌شود. سپس، روش دیماتل فازی برای رتبه‌بندی و مدل‌سازی این سوگیری‌ها بر اساس نظرات کارشناسان به کار گرفته می‌شود. این روش چندمرحله‌ای، درک دقیق‌تری از سوگیری‌های شناختی فراهم می‌آورد و بر ارتباط و اهمیت آن‌ها در تصمیم‌گیری سیاست افزایش قیمت بنزین تأکید می‌کند. این پژوهش سوگیری لنگر انداختن را به‌عنوان عامل غالب در سیاست قیمت‌گذاری بنزین در سال 2019 ایران شناسایی می‌کند که بر تخمین‌های تصمیم‌گیرندگان تأثیر می‌گذارد. خطای تاییدی به‌دلیل تحلیل‌های ناقص، به‌ویژه به‌دلیل عدم وجود نظرسنجی‌های عمومی جامع، آشکار می‌شود. خطای بیش اعتمادی به‌عنوان یک سوگیری کلیدی ظاهر می‌شود که اعتماد بی‌مورد سیاست‌گذاران را شکل می‌دهد. مدل فازی دیمتل تعامل پیچیده میان این سوگیری‌ها را نشان می‌دهد و بینش‌هایی برای استراتژی‌های پیشگیرانه در تصمیم‌گیری سیاست عمومی ارائه می‌دهد.
برای نخستین بار، این پژوهش به بررسی پیامدهای مضر سوگیری‌های شناختی سیاست‌گذاران بر ادراک عمومی، رضایت و ناآرامی‌های پس از یک سیاستگذاری می‌پردازد. با کاوش در این زمینه ناشناخته، این مطالعه به‌دنبال مدل‌سازی علل ریشه‌ای این پیامدهای منفی ناشی از تصمیم‌گیری سیاست‌گذاران تحت تأثیر سوگیری‌های شناختی برای مردم است.
|
|
| واژه‌های کلیدی: سوگیری‌های شناختی، اجرای سیاست، روش دلفی فازی، افزایش قیمت بنزین |
|
|
متن کامل [PDF 1286 kb]
(57 دریافت)
|
نوع مطالعه: كاربردي |
موضوع مقاله:
مدیریت
دریافت: 1403/2/13 | پذیرش: 1403/5/18 | انتشار: 1403/9/9
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
.png)
